0  مقدمه
 پیشرفت صنایع غذائی و تولید انبوه مواد غذائی لزوم استفاده از افزودنیهای خوراکی را ایجاب نموده است .
 استفاده از این ماده نگهدارنده فقط در آن دسته مواد غذائی و به مقادیری مجاز است که مصرف آن در استانداردهای مربوطه قید شده است .
  1  هدف و دامنه کاربرد
 هدف از تدوین این استاندارد ارائه ویژگیها , بستهبندی , نشانه گذاری , نمونه برداری و روشهای آزمون بنزوات سدیم مورد مصرف در صنایع غذائی میباشد .
  2  تعاریف و اصطلاحات
 در این استاندارد واژهها و اصطلاحات با تعاریف زیر به کار برده میشود :
 2  1  بنزوات سدیم 2
 بنزوات سدیم مادهای است شیمیائی با فرمول C6H5COONa و وزن ملکولی 144/1 که مصرف آن در مواد غذائی با اسیدیته بالا میتواند از رشد باکتریها , کپکها و مخمرها ( قارچها ) جلوگیری نماید و به این لحاظ در بعضی از مواد غذائی که مصرف آن مجاز شناخته شده است به کار میرود . این ماده به سه شکل گرد , دانه و یا پرکهای بلورین 3 در بازار عرضه میشود .
 2  2  محموله 4
 محموله مقداری از کالاست که طبق یک قرارداد در یک نوبت حمل و تحویل میشود . یک محموله میتواند شامل یک یا چند بهر باشد .
 2  3  بهر 5
 در یک محموله واحد , تمامی بسته هایی که از نظر اندازه و محتوی یکسان بوده و از یک پخت 6 واحد تشکیل شده باشد را یک بهر میگویند . اگر یک محموله از پختهای مختلفی تشکیل شده باشد بستههای متعلق به پخت یکسان باهم گروه بندی شده و هر گروهی یک بهر جداگانه را تشکیل میدهد .
  3  ویژگیها
 بنزوات مورد مصرف در صنایع غذائی باید دارای ویژگیهای زیر باشد :
 3  1  ویژگیهای فیزیکی
 3  1  1  قابلیت انحلال
 قابلیت انحلال بنزوات سدیم در آب مقطر و اتانل باید طبق بند 7  2  1 این استاندارد باشد .
 3  1  2  دامنه ذوب
 دامنه ذوب اسید بنزویک حاصل از ترکیب بنزوات سدیم با اسید کلریدریک بین 121/5 تا 123/5 درجه سلسیوس میباشد ( روش آزمون طبق بند 7  1  1)
 3  2  ویژگیهای شیمیائی
 ویژگیهای شیمیائی بنزوات سدیم مورد مصرف در صنایع غذائی باید طبق جدول شماره 1 باشد . 
4  بستهبندی
 بنزوات سدیم باید در بستههای کاملا مسدود و نفوذناپذیر بستهبندی شود .
 جنس موادی که برای بستهبندی بنزوات سدیم به کار میرود باید دارای استحکام کافی باشد به نحوی که از نظر جابجایی , ضربه پذیری و تغییرات کیفی سلامت محصول را تضمین نماید .
 حداکثر مقدار بنزوات سدیم در یک بسته نباید از 25 کیلوگرم بیشتر باشد .
  5  نشانه گذاری
 نشانههای زیر باید روی هر بسته بنزوات سدیم نوشته شود :
 - نام کالا
 - عبارت " مناسب برای مصرف صنایع غذائی " 7
 - نام و نشانی تولیدکننده
 - وزن خالص
 - تاریخ و شماره سری ساخت
 - شرایط نگهداری
  6  نمونه برداری
 6  1  نکات کلی در مورد نمونه برداری
 6  1  1  نمونهها باید در محلی محفوظ از رطوبت , گردو خاک و دوده برداشته شود .
 6  1  2  وسیله نمونه برداری باید تمیز و خشک باشد .
 6  1  3  احتیاطهای لازم برای حفاظت نمونهها و مواردیکه باید نمونه برداری شود به عمل آید .
 6  1  4  وسیله نمونه برداری و ظروف نمونه باید به دور از آلودگیهای اتفاقی باشد .
 6  1  5  محتویات هر ظرف با بستهای که برای نمونه برداری مشخص میشود باید حتیالامکان با وسیله مناسبی مخلوط شده و سپس نمونه معرف از آن تهیه شود
 6  1  6  نمونهها باید در ظروف شیشهای تمیز , خشک , مناسب و یا ظروف دیگری که بر روی نمونهها تأثیری نداشته باشد نگهداری شود .
 6  1  7  گنجایش گنجایههای نمونه باید به اندازهای باشد که تقریبأ با نمونهها پر شود .
 6  1  8  ظروف نمونه پس از پرشدن باید به طور غیرقابل نفوذ درزبندی و مشخصات بهر , محموله و تاریخ نمونه برداری بر روی آن قید گردد .
 6  1  9  نمونهها باید دور از منابع گرما و نور نگهداری شود به نحوی که دمای آن نسبت به دمای محیط تغییر نکند .
 6  2  روش نمونه برداری
 - ابتدا تعداد بستههای موجود در بهر مورد نظر را معین کرده و سپس با مراجعه به جدول شماره 2 تعداد بسته هایی را که باید از آن نمونه برداری شود مشخص نمایید .
 - با استفاده از جدول اعداد تصادفی تعداد بستههای مشخص شده را از بهر برداشته و کنار بگذارید .
 - در صورتی که جدول اعداد تصادفی در اختیار نباشد تعداد بستههای موجود در بهر را به تعداد بستههائی که باید از آن نمونه برداری شود تقسیم نموده و عدد صحیح حاصله را ملاک عمل قرار دهید .
 مثلا اگر تعداد بستههای موجود در بهر 53 باشد باید تعداد 8 بسته برای نمونه برداری مشخص شود که برای این کار عدد 53 را به 8 تقسیم نموده و عدد صحیح حاصله را که 6 است ملاک عمل قرار دهید .
 - شمارش را از یکی از بستهها شروع کرده و ششمین بسته را کنار بگذارید این عمل را در مورد باقیمانده بستههای موجود در بهر آنقدر ادامه دهید تا تعداد بستههای کنار گذاشته شده به عدد 8 برسد .
 - از هریک از بسته های کنار گذاشته شده مقدار 18/75 گرم با تقریب اضافی نمونه برداری نمائید .
 - نمونههای برداشته شده را کاملا مخلوط کرده و سه قسمت 50 گرمی از مخلوط حاصله برداشته و هر قسمت را در گنجایههای  شیشهای مناسب ( که تقریبأ حجم آن پرشود ) ریخته و طبق بند 6  1  8 عمل کنید .
 - یک نمونه را به صاحب کالا و دو نمونه دیگر را برای آزمایش و نگهداری به عنوان شاهد به آزمایشگاه ارسال نمائید .